نقره یکی از عناصر شیمیایی جدول مندلیف بوده و دارای نماد Ag است. از نقره برای ساخت پنل‌های خورشیدی و تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی و عکاسی استفاده میشود. عواملی همچون قیمت بالای طلا و استحکام و درخشش فلز نقره در افزایش تمایل مردم به خرید نقره، زیورآلات نقش مهمی ایفا می‌کنند.
اما کاربرد و استفاده از نقره هم چالش‌های مخصوص به خودش را دارد. زردی نقره از چالش‌ها و مشکلات رایج و اصلی چنین محصولی محسوب میشود. در این مقاله به بحث درباره‌ی علت زرد شدن نقره و راهکارهای رفع آن می‌پردازیم.
چرا محصولات نقره زرد می‌شوند؟
جواهرات تولیدشده از نقره یا طلای خالص کدر نمی‌شوند. به عبارت دیگر ناخالصی زیورآلات منجر به تغییر رنگ محصول میشود. تولید نقره استرلینگ از 5/92 درصد نقره و 5/7 درصد مس انجام می‌پذیرد. بنابراین وجود مس در ساختار نقره استرلینگ، عامل اصلی تغییر رنگ در چنین محصولی است. در خصوص جواهرات تقلبی هم می‌توان چنین بیان کرد که آلیاژهای ارزان موجود در این کالاها به مرور زمان شروع به اکسید شدن و تغییر رنگ می‌کنند. در ادامه با علت‌های اصلی زرد شدن نقره آشنا می‌شوید.
آب‌وهوا
قرارگیری در معرض آب‌وهوا منجر به ایجاد واکنش شیمیایی شده و در نهایت کالا اکسید میشود. به این معنی که آب‌وهوا به مرور زمان نقره‌ی درخشان و براق را به نقره‌ای زرد و آسیب‌دیده تبدیل می‌کند. در صورت غفلت از تمیز کردن صحیح و سریع نقره در این مرحله، رنگ محصول به تدریج سیاه میشود. نکته‌ی قابل ذکر اینکه تعمیر فلز نقره‌ی سیاه به مراتب سخت‌تر و دشوارتر از نقره‌ی زرد است.
سولفید هیدروژن
نوعی ماده‌ی شیمیایی به نام سولفید هیدروژن در امر اکسیداسیون و تغییر رنگ نقره تأثیر بسزایی دارد. این ماده‌ی شیمیایی در اقلامی همچون پشم و لاستیک و غذاهایی مانند تخم‌مرغ و پیاز وجود دارد. طبیعتا استفاده از چنین موادی برای انسان‌ها مضر و خطرناک نیست. اما جهت حفظ شکل ظاهری زیورآلات نقره، به نگهداری آن‌ها به دور از چنین اقلامی توصیه میشود.
رطوبت
از دیگر دلایل مؤثر در زرد شدن محصولات نقره می‌توان به رطوبت اشاره داشت. برقراری تماس بیش از حد بین زیورآلات نقره و رطوبت به راحتی منجر به ایجاد لک بر روی محصول و زردی آن میشود. فرآیند اثرگذاری رطوبت بر روی فلز نقره همانند سولفید هیدروژن است. اگرچه اجتناب از رطوبت کار دشواری است اما تنها با کمی رعایت می‌توان تأثیر این عامل را بر روی فلز نقره تا حد چشمگیری کاهش داد.
تماس با مواد شیمیایی
محصولات نقره با قرارگیری در معرض مواد شیمیایی، کرم‌ها، عطرها، لوسیون‌ها و حتی عرق زرد می‌شوند. به عبارت دیگر در اثر واکنش مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی و همچنین مواد خوشبوکننده با نقره، رنگ زیورآلات نقره زرد میشود. با توجه به نقش مهم تعریق در تغییر رنگ محصولات نقره، استفاده از چنین اکسسوری‌هایی در زمان انجام فعالیت‌های بدنی چندان مناسب به نظر نمی‌رسد.
آشنایی با روش‌های مؤثر در رفع زردی نقره
در گذشته مردم برای نابودی لکه‌های موجود بر روی سطح جواهرات از خمیردندان استفاده می‌کردند. اما امروزه به دلیل استفاده از مواد سفیدکننده و ژل در ترکیب خمیردندان، با به کارگیری این روش شاهد بروز آسیب‌های بیشتر در زیورآلات هستیم.
با توجه به سختی فرآیند تمیز کردن جواهرات نقره به هنگام تجمع لکه‌ها و گذشت زمان طولانی از لحظه‌ی شکلگیری آن‌ها، تمیز کردن منظم چنین محصولاتی، کلید اصلی حفظ و نگهداری زیورآلات در بهترین شکل ممکن است. در ادامه به معرفی روش‌های مفید و مؤثر در امر نابودی لکه‌های زرد موجود بر روی محصولات نقره می‌پردازیم.
آب و صابون
استفاده از آب و صابون به عنوان اولین و رایج‌ترین روش در زمینه‌ی رفع آلودگی و زردی از محصولات نقره شناخته میشود. آب و صابون یک ترکیب ملایم بوده و در امر تمیزی زیورآلات نقره عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد. بنابراین کاربرد چنین ترکیبی، نخستین کاری است که دارندگان زیورآلات نقره به هنگام مشاهده‌ی لکه‌های زرد بر روی محصول باید انجام دهند.
سرکه سفید و جوش‌شیرین
به منظور ساخت این ترکیب بایستی نصف فنجان سرکه سفید را با دو قاشق غذاخوری جوش‌شیرین مخلوط کنید. سپس باید محصول نقره‌ای را به مدت دو تا سه ساعت درون این ترکیب قرار دهید. در نهایت هم جواهر را شسته و خشک کنید. استفاده از این روش جهت نابودی لکه‌های سنگین و سرسخت بسیار مناسب است.
پارچه پولیش نقره
استفاده از پارچه پولیش نقره، از جمله روش‌های ساده و البته مؤثر در نابودی تیرگی زیورآلات نقره به شمار می‌رود. چنین پارچه‌هایی از جنس پنبه بوده و قادر به رفع تیرگی‌های محصولات نقره بدون ایجاد خراش روی سطح کالا هستند. اشخاص از طریق آرام حرکت دادن پارچه پولیش نقره بر روی جواهر، تیرگی و لکه‌های زرد محصول را نابود و مجددا درخشندگی را به آن اعطا می‌کنند.
جوش‌شیرین و آب
جوش‌شیرین به عنوان یک ساینده‌ی طبیعی و ایمن به نابودی تیرگی و آلودگی محصولات نقره کمک شایانی می‌کند. در صورت تمایل به کاربرد این روش، ابتدا جوش‌شیرین و آب گرم را در یک کاسه مخلوط کرده و سپس به مدت چند دقیقه جواهر مربوطه را در ترکیب قرار دهید. در نهایت محصول مورد نظر باید با آب شسته و با یک پارچه نرم خشک شود.
محلول تمیزکننده نقره
تولید محلول‌های تمیزکننده نقره با هدف حذف لکه‌های زرد ایجادشده بر روی نقره، بدون بروز آسیب در محصول انجام پذیرفت. بنابراین افراد با استفاده از چنین محلول‌هایی به راحتی قادر به نابودی تیرگی زیورآلات نقره‌ی خویش هستند. البته مطالعه و رعایت دستورالعمل‌های ذکرشده بر روی برچسب محصول امری ضروری است. پس از کاربرد محلول تمیزکننده‌ی نقره بایستی نسبت به شستشوی محصول مورد نظر با آب و خشک کردن آن با پارچه نرم اقدام کرد.
مراجعه به جواهرفروش مجرب
در صورت عدم رفع لکه‌های زرد موجود بر روی محصول نقره با روش‌های فوق، باید به یک جواهرساز و یا جواهرفروش حرفه‌ای مراجعه کرد. چنین اشخاصی با بهره‌مندی از ابزارها و تکنیک‌های تخصصی در زمینه‌ی نابودی لکه‌های قوی و سرسخت ایجادشده بر روی زیورآلات نقره بسیار توانمند هستند.
پیشنهاد مطالعه: آیا نقره بدون شماره داریم؟
ایجاد لکه‌های زرد؛ یک مشکل رایج در زیورآلات نقره
فلز نقره در صنایع مختلف همانند تولید پنل‌های خورشیدی، ساخت تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی و عکاسی و همچنین صنعت جواهرسازی کاربرد دارد. شکلگیری تدریجی لکه‌های زرد بر روی محصولات نقره، از جمله مشکلات رایج در زیورآلات نقره است. آب‌وهوا، رطوبت، سولفید هیدروژن و تماس با مواد شیمیایی از عوامل مؤثر در بروز چنین مشکلی هستند. جهت رفع این معضل به استفاده از پارچه پولیش نقره، آب و صابون، سرکه سفید و جوش‌شیرین، محلول تمیزکننده، آب و جوش‌شیرین و مراجعه به جواهرفروش توصیه میشود.
کارشناسان حاضر در مجموعه ما همواره آماده‌ی پاسخگویی به سؤالات شما درباره مشکلات موجود در محصولات نقره هستند.
