به‌طورکلی عیار، اصطلاحی است که بیشتر درمورد فلزات گران‌بها استفاده می‌شود و درواقع معیاری برای نشان دادن میزان خلوص این فلزات است. در هنگام خرید نقره لازم است بدانید عیار نقره چیست؟ نقره فلزی نرم و فاقد استحکام کافی است. به همین دلیل مانند طلا، برای ساخت زیورآلات و سایر لوازم با دیگر فلزات ترکیب می‌شود تا استحکام و مقاومت کافی حاصل شود. از این‌رو میزان خلوص نقره در مصنوعات مختلف آن، یعنی نسبت نقره خالص در آلیاژ نهایی را عیار نقره تعریف می‌کنیم.
بدیهی است عیار بالاتر نشان دهنده خلوص و ارزش بالاتر است. در این مقاله اطلاعاتی درمورد انواع عیار نقره و چگونگی تشخیص آن برای شما ارائه می‌دهیم تا هنگام خرید زیورآلات بتوانید از آن استفاده کنید.
انواع عیار نقره و کاربردهای آن
همان‌طور که گفته شد برای ساخت مصنوعاتی از جنس نقره، لازم است این فلز با سایر فلزات به صورت آلیاژ ترکیب شود. میزان خلوص یا عیار نقره به‌کار رفته در این آلیاژها وابسته به کاربرد این مصنوعات است و برای ساخت هر شی از عیار متفاوتی استفاده می‌شود. در ادامه به تعدادی از این کاربردها اشاره می‌کنیم.
عیارهای مورد استفاده در جهان برای کاربردهای مختلف عبارتند از عیار 750، 850، 900، 925، 985 و 990. عیار 990 خالص‌ترین نوع نقره و عیار 925 معروف‌ترین نوع آن است که با نام نقره استرلینگ شناخته می‌شود. عیار 999 به دلیل خلوص و نرمی زیاد، برای زیورآلات استفاده نمی‌شود و کاربرد آن محدود به وسایل و ظروف نقره است.
نقره استرلینگ هم ترکیبی از 925 واحد نقره و 75 واحد مس در هر 1000 واحد آلیاژ است. به عبارتی 92.5% این ترکیب نقره خالص و مابقی مس است که بیشترین کاربرد را در ساخت زیورآلات دارد. البته انواع عیارهای نقره مثل نقره 958 موسوم به نقره انگلیسی و نقره 950 معروف به نقره فرانسوی که خلوص بیشتری از نقره استرلینگ دارند، هم برای ساخت زیورآلات استفاده می‌شوند. اما اکثر زیورآلات نقره موجود در بازار در کشورهای مختلف، از نقره استرلینگ ساخته می‌شوند.
نقره 850 هم ترکیبی از 85% نقره خالص و 15% فلزات دیگر است که بیشتر برای ساخت انواع سکه و ظروف نقره کاربرد دارد. البته در ساخت سکه های نقره اکثرا از عیار 900 استفاده می‌شود. پس تا اینجا به این سوال که آیا نقره عیار دارد؟، پاسخ دادیم و کاربرد انواع عیارهای نقره هم آشنا شدیم.
پیشنهاد مطالعه: نقره استرلینگ چیست؟
روش‌های عیارسنجی نقره
از آن‌جا که خلوص و عیار نقره ارتباط مستقیمی با قیمت این فلز دارد، بهتر است قبل از خرید نقره با روش‌های عیارسنجی آن آشنا شوید و بدانید شناسایی عیار نقره چگونه است، تا بتوانید نقره اصل و تقلبی را از هم تشخیص دهید.
برای این‌کار، اولین و آسان‌ترین راه بررسی “انگ” یا شماره نوشته شده روی آن است که نشان می‌دهد عیار نقره چند است. البته ممکن است برای خریدار عادی تشخیص واقعی یا جعلی بودن انگ، کار آسانی نباشد. در ادامه به چند روش شناسایی باتوجه به ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی نقره می‌پردازیم.
بررسی بو و صدای فلز
صدای فلز نقره در برخورد با فلزات دیگر چیزی شبیه نوای زنگ تولید می‌کند. که در صورت تقلبی بودن ممکن است صدای بم و متفاوتی ایجاد کند. همچنین بوی تند نقره نشانه خلوص کم و درصد بالای مس آن است. البته تشخیص انواع عیار نقره با این موارد، به تجربه کافی نیاز دارد.
بررسی خاصیت رسانایی گرما
یکی از ویژگی‌های مهم فلز نقره میزان رسانایی حرارتی آن است. برای تشخیص نقره اصل با استفاده از این ویژگی می‌توانید با قراردادن آن روی یک تکه یخ به‌همراه فلزی دیگر و مقایسه میزان سردی آن‌ها به اصل بودن نقره پی ببرید. اگر فلز دیگر در مجاورت یخ سردتر از نقره بود، یعنی نقره تقلبی و در غیر این‌صورت اصل است.
بررسی خاصیت آهنربایی
فلز نقره خالص به سمت آهن‌ربا جذب نمی‌شود و استفاده از آهن‌ربا می‌تواند به تشخیص نقره خالص از ناخالص کمک کند. این روش می‌تواند در شناسایی انواع عیار نقره انگشتر هم استفاده شود.
روش‌های گفته شده بسیار آسان و خانگی است، اما عیارشناسی نقره را به صورت دقیق انجام نمیدهد. انواع روش‌های شیمیایی برای شناسایی نقره تقلبی از اصل وجود دارد که می‌تواند دقیقا مشخص کند عیار نقره چند است. در ادامه به دو نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
تست نیتریک اسید
این تست یک روش شیمیایی برای شناسایی نقره اصل از تقلبی و انواع عیار نقره است که برخلاف روش‌های قبلی دقت بالاتری دارد. در این روش کافی است چند قطره از اسید نیتریک را روی نقره چکانده و بعد از گذشت چند ثانیه با ریختن یک قطره جوهر نمک منتظر نتیجه بمانید. در صورت ایجاد لکه سفید روی فلز، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که نقره شما اصل است.
استفاده از محلول شورتر
استفاده از محلول شورتر هم یک راه شیمیایی دیگر برای تشخیص نقره است. چند قطره از این محلول را روی فلز مورد نظر ریخته و با یک دستمال آن را پاک کنید، این محلول روی نقره استرلینگ یک رد سیاه ایجاد می‌کند که نشان دهنده اصل بودن آن است.
سخن نهایی
از بین روش‌های تشخیص و عیارسنجی نقره که ذکر شد، روش‌های شیمیایی دقت بیشتری دارند . می‌توانند انواع عیار نقره را شناسایی کنند. اما متاسفانه این روش‌ها باعث آسیب به زیورآلات و اشیا نقره شما می‌شوند. بنابراین اگر تجربه کافی برای استفاده از روش‌های خانگی و ساده را ندارید، توصیه می‌کنیم حتما برای خرید زیورآلات نقره و تشخیص انواع عیار نقره، با افراد باتجربه که مورد اعتماد شما هستند مشورت کنید. همچنین سعی کنید از یک فروشگاه معتبر و مورد اطمینان خرید کنید.
